Konsument ma ustawowe prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa czyli inaczej prawo do zwrotu towaru bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów (z pewnymi wyjątkami). Prawo to obowiązuje bezwzględnie, niezależnie od postanowień umownych. Należy pamiętać o tym, że z tego prawa konsument nie może skorzystać w stosunku do umowy zawartej w lokalu przedsiębiorstwa, możliwość zwrotu towaru uzależniony jest wyłącznie od dobrej woli sprzedawcy.
Pomimo skutecznego zawarcia umowy konsument może, wg własnego uznania wycofać się z transakcji, jeśli po namyśle stwierdzi, że np. tej rzeczy nie potrzebuje. Nie ma żadnego znaczenia powód podjęcia decyzji o skorzystaniu z prawa do odstąpienia od umowy.
Co do zasady, konsument może odstąpić od umowy w terminie 14 dni, bieg terminu rozpoczyna się od objęcia towaru w posiadanie przez konsumenta lub wskazaną przez niego osobę trzecią inną niż przewoźnik, dla pozostałych umów (np. usługi) od dnia zawarcia umowy. Po upływie w/w terminu prawo do odstąpienia od umowy wygasa, zaś oświadczenie nie wywołuje skutków prawnych.
Skutecznym sposobem wykonania w/w prawa jest wysłanie do sprzedawcy/przedsiębiorcy oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy przed upływem wskazanego terminu.
Regułą jest, że odstąpienie od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa następuje bez ponoszenia kosztów. Jednak od tej reguły przewidziane są wyjątki. Jeżeli konsument wybrał sposób dostarczenia towaru inny niż najtańszy zwykły sposób dostarczenia oferowany przez przedsiębiorcę, przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zwrotu konsumentowi poniesionych przez nie-go dodatkowych kosztów. Konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu towaru, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesienia tych kosztów.
WAŻNE – są wyłączenia!
Niektóre przykłady kiedy konsumentowi nie przysługuje prawo odstąpienia od umowy, której przedmiotem jest :
- rzecz nieprefabrykowana, wyprodukowana według specyfikacji konsumenta lub służąca zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb,
Co to są rzeczy nieprefabrykowane? - są to rzeczy niepowtarzalne, wytworzone według in-dywidualnych potrzeb lub upodobań konsumenta,
Rzecz nieprefabrykowana to przede wszystkim taka, która nie jest produkowana w sposób masowy, np. meble na wymiar, - rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, której po jego otwarciu nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowa-nie zostało otwarte po dostarczeniu,
- są nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe dostarczane w za-pieczętowanym opakowaniu. Konsument utraci prawo odstąpienia od tych umów, jeżeli opakowanie zostanie otwarte po dostarczeniu.
- towar ulegający szybkiemu zepsuciu lub mający krótki termin przydatności do użycia
- towar, który po dostarczeniu, ze względu na swój charakter, został nierozłącznie połączony z innymi towarami, dostarczanie gazet, periodyków lub czasopism, z wyjątkiem umowy o prenumeratę, najem budynku lub lokalu do celów innych niż mieszkalne, przewozu rzeczy, najmu samochodów, gastronomii, usług związanych z wypoczynkiem, jeżeli w umowie oznaczono dzień lub okres świadczenia usługi.
Dodatkowo, konsument nie może odstąpić od umowy zawartej z przedsiębiorcą poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, gdy spełniono łącznie następujące przesłanki.
- strony zawierają umowę o świadczenie usługi,
- przed rozpoczęciem świadczenia przez przedsiębiorcę konsument został przezeń poinformo-wany, że po spełnieniu przez niego świadczenia utraci prawo odstąpienia od umowy,
- konsument wyraził uprzednią, wyraźną zgodę na rozpoczęcie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz
- przedsiębiorca wykonał w pełni usługę.
Tekst: Barbara Granda, Powiatowy Rzecznik Konsumentów Starostwa Powiatowego w Policach
Foto: Pixabay
