233. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja

3 maja 2024

Obraz Jana Matejko upamiętniający uchwalenie Konstytucji 3 Maja.Patrząc na obraz, jego centralną postacią jest niesiony na rękach marszałek Sejmu Wielkiego Stanisław Małachowski.

3 Maja obchodzone jest Święto Narodowe, na pamiątkę uchwalonego przez tzw. Sejm Czteroletni, 233 lata temu, dokumentu ustawy regulującej ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów - tożsamość suwerennego narodu, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 Maja.

Była drugą na świecie i pierwszą w Europie ustawą regulującą organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli.

Z chwilą podpisania Konstytucji, przestała istnieć Rzeczpospolita Obojga Narodów, a w jej miejsce powołano Rzeczpospolitą Polską.

Na Jej mocy zniesiono wolną elekcję, odtąd tron miał być dziedziczony. Tym samym, ustrój państwa został zmieniony na monarchię dziedziczną. Przestało obowiązywać liberum veto, co mocno ograniczało wpływy magnatów i obcych mocarstw. W dokumencie tym, podkreślano jedność państwa, czego wyrazem miał być jeden rząd, skarb i armia. Zgodnie z zasadą Monteskiusza wprowadzono trójpodział władzy na ustawodawczą (Sejm i Senat), wykonawczą (król i rząd - Straż Praw) oraz sądowniczą (niezawisłe sądy). Zwiększyły się prawa mieszczan z miast królewskich, a zostały ograniczone prawa polityczne szlachty gołoty (nieposiadającej ziemi). Natomiast chłopi zostali objęci ochroną prawną, łagodząc w ten sposób nadużycia pańszczyzny. 
Wprowadziła również pięciu ministrów: policji, pieczęci (obecny minister spraw wewnętrznych), ministra pieczęci spraw zagranicznych, belii (czyli ministra wojny) i ministra skarbu.

Dzień Konstytucji ustanowiono w 1919 r. i był świętem państwowym do 1940 roku. Podczas II wojny światowej oraz w czasach Polski Ludowej, obchodzenie dnia 3 Maja było zabronione. Dopiero na mocy ustawy z 6 kwietnia 1990 r. zostało przywrócone.

Dzień 3 maja jest dniem wolnym od pracy.

Tekst: Agnieszka Jaguszewska/Wydział Informacji i Promocji Starostwa Powiatowego w Policach

Foto: www.gov.pl


Zachęcamy do polubienia oficjalnego profilu Starostwa Powiatowego w Policach na Facebook'u ---> PROFIL

Drukuj Drukuj Email Email