Uzależnienia behawioralne – czym są i dlaczego stanowią coraz większy problem?
Uzależnienia behawioralne to uzależnienia niezwiązane z przyjmowaniem substancji, takich jak alkohol czy narkotyki, lecz z powtarzaniem określonych czynności i zachowań. Choć często zaczynają się niewinnie, z czasem mogą przejąć kontrolę nad codziennym życiem, prowadząc do problemów emocjonalnych, społecznych i zdrowotnych.
Na czym polegają uzależnienia behawioralne?
Istotą uzależnień behawioralnych jest utrata kontroli nad danym zachowaniem oraz silny przymus jego powtarzania, mimo świadomości negatywnych konsekwencji. Osoba uzależniona odczuwa tzw. głód psychiczny, a próby ograniczenia lub zaprzestania danego zachowania mogą wywoływać rozdrażnienie, napięcie, niepokój czy obniżony nastrój.
Przykłady i skutki uzależnień behawioralnych
Do najczęściej występujących uzależnień behawioralnych należą m.in. uzależnienie od Internetu, mediów społecznościowych, gier komputerowych, smartfona, hazardu, zakupów czy pracy. Coraz częściej zwraca się również uwagę na hejt w sieci jako zachowanie kompulsywne, polegające na potrzebie obrażania innych i wywoływania negatywnych emocji.
Uzależnienia behawioralne szczególnie często dotykają dzieci i młodzież, ale mogą występować w każdej grupie wiekowej. Ich konsekwencje to m.in. problemy w relacjach z innymi, trudności szkolne lub zawodowe, zaburzenia snu, koncentracji oraz obniżenie jakości życia.
Profilaktyka i pomoc
Ogromne znaczenie ma profilaktyka oparta na edukacji, rozmowie i budowaniu umiejętności radzenia sobie z emocjami. Wczesne zauważenie problemu i wsparcie ze strony rodziny, szkoły oraz specjalistów – psychologów i terapeutów – zwiększa szansę na skuteczną pomoc i powrót do równowagi.
Uzależnienia behawioralne to jedno z ważnych wyzwań współczesnych czasów. Świadomość problemu i szybka reakcja mogą realnie zapobiec jego pogłębianiu.
Projekt współfinansowany ze środków budżetu Wojewody Zachodniopomorskiego, w ramach „Rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej na lata 2025-2028”.Zadania pn. „UZALEŻNIENI od hejtu? STOP 3.0”.
Tekst: Sylwia Turkiewicz, rzecznik prasowy Starostwa Powiatowego w Policach
Foto: freepik.pl